Projecten & vondsten

Het Kapittel zet al haar ambities om in projecten. Op deze wijze worden deze ambities concreet, realistisch en haalbaar. Voor die haalbaarheid zijn uiteraard de benodigde fondsen een voorwaarde

Haardplaten

geplaatst op: woensdag 8 april 2015

Oirschotse, antieke, haardplaten Zoals overal in Europa hebben zich ook in Oirschot veel en verschillende haardplaten bevonden in allerlei panden. Door de komst van kolen- en gaskachels, fornuizen, centrale verwarming en dergelijke zijn veel originele stookplaatsen (open haarden) ontmanteld, en kwamen veel haardplaten [afgedankt] in de schuur, de tuin of bij de ijzerboer terecht. Maar er zijn d'r nog wel een aantal; zelfs hele mooie en met name ook interessante. De grootste haardplaat van Oirschot bevindt zich in het schitterende (originele) Proeflokaal van Brouwerij De Kroon . De originele haardplaat uit het souterrain van het Oude Raadhuis (waar tot 1980 de Gemeenteraad vergaderde) is aldaar vorig jaar teruggeplaatst, op advies van het Kapittel van Oirschot . De afbeelding betreft een nog onbekende heilige. Ook in de oudste herberg van Oirschot, Restaurant De Zwaan, bevindt zich een mooie haardplaat. Het is er een met de Hollandse Maagd in een Hollandse Tuin. De woorden Pro Patria wijzen op de Omwenteling in Brabant in 1629 resp. 1648. Het is dus niet waarschijnlijk [ zeg maar gerust: uitgesloten ] dat déze plaat zich al in 1623, toen deze herberg werd gebouwd, al in dit pand heeft bevonden. Het zou zó maar kunnen dat deze plaat zich bevonden heeft in Huize De Groenberg. In de periode dat de eigenaars van De Groenberg en De Zwaan één en dezelfde persoon waren (van Overbeek) zou de plaat verhuisd kunnen zijn (?). Waarom denken we aan De Groenberg ? Wel, omdat de Hollandse familie Sweerts de Landas daar woonde na de Omwenteling van 1629/1648, voordat ze verhuisden naar groot Bijstervelt. In de boerderij Notel 6 (gebouwd in 1910 hebben zich (steeds?) 2 haardplaten bevonden. De kleinste daarvan (symbolisch voorstellende het continent Afrika) is thans eigendom van het Kapittel, dat doende is deze te restaureren en de achtergrond en herkomst te achterhalen. De gedachte is dat deze plaat oorspronkelijk in groot Bijstervelt heeft gezeten; en daar (dus) is verwijderd, ongeveer tussen 1905 en 1910 , toen de Paters Montfortanen centrale verwarming hebben laten aanleggen en toen deze plaat hebben gegeven aan de boer die deze boerderij in diezelfde periode aan het bouwen was (op ong 250 meter van Gr. Bijstervelt) Het Kapittel heeft nog een 2e haardplaat (in optie/bewaring). Ook déze is zeer waarschijnlijk afkomstig uit Groot Bijstervelt. Ze lijkt op die zich bevindt in De Zwaan; maar er staat nog méér op, nl ANNO 1629. Een sterkere verwijzing naar de machtsovername door de Protestanten bestaat niet. Deze plaat heeft zich (misschien wel 50 jaar) bevonden in de boerderij die achter het Kasteel staat, en is via allerlei omzwervingen terechtgekomen bij het Kapittel. Deze plaat (en mogelijk ook de Afrika ?) heeft zich waarschijnlijk eerst bevonden in het aanvankelijke huis van de fam. Sweerts en is daarna met de overige inventaris meeverhuisd naar Groot Bijstervelt.

© 2015 - Kapittel van Oirschot

De gehele haardplaat

© 2015 - Kapittel van Oirschot